Cách nấu chè lam bằng đường trắng không khó như mọi người nghĩ, bao gồm các nguyên liệu thân quen, gần gũi với cuộc sống người dân Việt Nam. Lưu ngay công thức dưới đây để trổ tài vào bếp chiêu đãi cả nhà món chè siêu ngon.
1. Nguồn gốc của món chè lam
Chè lam là món ăn dân dã của người Việt, xuất hiện từ rất lâu và có mặt ở nhiều tỉnh thành của đất nước.
Có người nói nguồn gốc món chè thơm ngon, dẻo ngọt này được xuất phát từ tấm lòng thành kính của người dân để dâng lên đức Phật. Tuy nhiên, nhiều người lại cho rằng, chè lam có từ thời nhà Lê. Theo đó, loại chè này là lương thực được mang đi khi hành quân đánh giặc. Một nhà nghiên cứu khác lại đưa ra nguồn gốc của món chè này xuất phát từ thời vua Minh Mạng, nhân dân tạo ra món chè lam để tiến vua.
Đã có nhiều lý giải về nguồn gốc của món chè lam đường trắng, thế nhưng đến thời điểm hiện tại câu hỏi này vẫn bỏ ngỏ và chưa tìm được đáp án.
Dù nguồn gốc món chè lam có từ đâu đi chăng nữa thì đây vẫn là thức quà truyền thống, là món bánh đặc sản nổi tiếng của làng nghề truyền thống Thạch Xá (thuộc huyện Thạch Thất, Hà Tây cũ – nay là Hà Nội).
Về sau, món chè này trở nên phổ biến và được sản xuất rộng rãi ở các tỉnh lân cận bởi cách nấu chè lam bằng đường trắng rất đơn giản.
2. Nguyên liệu nấu chè lam đường trắng
Nguyên liệu góp phần quan trọng trong việc làm nên món bánh chè lam thơm ngon, chất lượng. Để cách nấu chè lam bằng đường trắng được chuẩn vị, bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau:
-
1 kg gạo nếp
-
300 gram đậu phộng
-
50 gram gừng tươi
-
300 gram mạch nha
-
1 kg đường trắng
-
Nước lọc
Lưu ý khi chọn nguyên liệu:
- Gạo nếp: Chọn loại nếp nhung hoặc nếp cái hoa vàng. Nhìn bên ngoài gạo có hình dáng to tròn, mẩy đều, màu trắng đục, không có hạt gãy vụn. Gạo nếp ngon phải có hương thơm đặc trưng, khi nếm thử có vị ngọt nhẹ.
- Đậu phộng: Kích thước đậu to, tròn, khi dùng tay bấm sẽ thấy chắc và mẩy, vỏ ngoài hạt đậu phộng màu sáng. Loại đậu phộng ngon sẽ không trộn lẫn các hạt thối, sâu mọt, không có màu lạ và mùi lạ.
3. Cách nấu chè lam bằng đường trắng
Chè lam là món quà đặc biệt mang đậm nét truyền thống để dành tặng cho bạn bè, người thân xa xứ nhằm nhắc nhở, gợi nhớ hương vị quê hương thân thuộc. Thay vì mua ngoài hàng đắt đỏ mà lại không đảm bảo an toàn, bạn có thể gửi gắm tình yêu thương bằng cách tự tay vào bếp và nấu chè lam để dành tặng bạn bè, người thân.
Cách nấu chè lam bằng đường trắng được thực hiện đơn giản với vài bước dưới đây:
3.1. Sơ chế nguyên liệu
- Gạo nếp: Vo sạch và ngâm nước qua đêm để gạo nở mềm. Khi ngâm đủ thời gian thì vớt ra, để ráo.
- Đậu phộng: Rang với lửa nhỏ trong khoảng 5 – 7 phút cho hạt đậu phộng chín đều. Khi đậu phộng chín thì chà bỏ lớp vỏ lụa.
- Gừng: Cạo vỏ, rửa sạch rồi thái thành sợi hoặc giã nhuyễn.
3.2. Làm bột nếp
Đây là bước quan trọng nhất trong cách nấu chè lam bằng đường trắng. Lấy phần gạo nếp đã ráo nước cho vào chảo nóng rang với lửa nhỏ cho đến khi thấy gạo chuyển sang màu vàng và dậy mùi thơm. Để gạo nguội và chia nhỏ ra từng phần cho vào máy xay, xay mịn thành bột. Lưu ý, xay càng mịn càng tốt.
Nếu không có thời gian để thực hiện công đoạn làm bột nếp thì bạn có thể mua bột bán sẵn. Loại bột này khá phổ biến, có thể dễ dàng tìm mua.
3.3. Đun hỗn hợp đường, mạch nha
Bắc nồi lên bếp, vặn lửa nhỏ rồi cho đường vào khuấy nhẹ đến khi đường tan hết. Lưu ý thời gian nấu đường để đường không bị cháy. Khi đường trong chảo chuyển sang màu nâu, bạn bắt đầu cho mạch nha vào. Khuấy đều tay để các nguyên liệu tan chảy, hòa trộn vào nhau. Sau đó cho thêm phần gừng đã thái vào nồi.
3.4. Trộn bột nếp vào nồi đường, mạch nha
Cho một phần bột gạo nếp vào một cái bát con (phần bột này sẽ dùng làm bột áo cho bánh chè lam), phần còn lại đổ vào nồi đường, mạch nha. Lưu ý cho từ từ từng bát bột, khuấy đều để nguyên liệu hòa quyện vào nhau. Cứ thêm bột cho đến khi hỗn hợp đường bột dẻo, đặc quánh lại, thấy nặng tay thì cho hạt đậu phộng đã rang vàng vào rồi tắt bếp.
3.5. Đổ bánh chè lam ra mâm
Đây cũng là công đoạn khá quan trọng để cách nấu chè lam bằng đường trắng. Công đoạn này sẽ cho ra thành phẩm đẹp mắt. Dùng phần bột nếp rắc đều lên mâm rồi đổ phần nguyên liệu đã nấu vào. Mục đích của việc rắc bột là để bánh chè lam không bị dính. Sau khi đổ chè lam vào mâm, dùng cán tròn và cán đi cán lại để bánh chè lam dàn đều trên mâm. Công đoạn này cần thực hiện nhanh chóng, nếu để nguội chè lam cứng lại sẽ rất khó để cán.
3.6. Cắt bánh chè lam và thưởng thức
Đợi chè lam nguội rồi dùng dao hoặc kéo cắt thành miếng vừa ăn.
Bánh chè lam sau khi làm xong là có thể thưởng thức ngay. Thưởng thức ngon và đúng điệu nhất là khi được dùng với một tách trà nóng.
Cách nấu chè lam bằng đường trắng đúng chuẩn là khi miếng bánh chè lam dẻo dai, có vị ngọt thanh chứ không ngọt gắt, thơm mùi gừng, đậu phộng và thoang thoảng mùi bột nếp.
4. Bảo quản chè lam đúng cách
Cách nấu chè lam bằng đường trắng khá dễ thực hiện nên được nhiều người ưa chuộng và tự nấu tại nhà. Sau khi đã hoàn thành công đoạn nấu chè, bạn có thể bảo quản chè lam theo cách dưới đây:
Nếu làm nhiều, nên để chè lam thành miếng lớn, ăn đến đâu cắt đến đó. Cắt xong lại bọc kín và để chỗ thoáng mát ăn dần. Chè lam có thể bảo quản ở nhiệt độ thường khoảng 3 – 5 ngày mà không có dấu hiệu bị hỏng.
Nếu muốn bảo quản lâu hơn, bạn có thể cho chè lam vào hộp sạch, đậy nắp kín và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Cách bảo quản này có thể giữ trọn hương vị của chè lam trong khoảng thời gian 1 tháng.
Xem thêm:
- Cách Nấu Chè Bột Báng Nước Cốt Dừa Cực Đơn Giản Cho Bạn Tham Khảo
- Lưu Ngay Cách Nấu Chè Đậu Đỏ Cốt Dừa Để Theo Trend Trong Ngày Thất Tịch
5. Một số cách nấu chè lam khác
Ngoài cách nấu chè lam bằng đường trắng, món ăn này đã được biến tấu thành rất nhiều hương vị, màu sắc khác nhau như: Bánh chè lam mật, bánh chè lam dừa, bánh chè lam gấc, bánh chè lam lá dứa, bánh chè lam matcha,… Mỗi sự kết hợp sẽ ra một phiên bản mới lạ, độc đáo.
5.1. Cách nấu chè lam gấc
Cũng giống như cách nấu chè lam bằng đường trắng, chè lam gấc là sự kết hợp của bột gạo nếp, mạch nha, đường trắng, đậu phộng rang, gừng tươi. Một chút khác biệt của món này là có thêm gấc đỏ.
Cách nấu chè lam gấc được thực hiện đơn giản bằng 4 bước dưới đây:
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
- Gấc sau khi mua về bạn tách hạt, lột cùi rồi mang đi xay nhuyễn với 1 chén nước lọc sao cho tạo thành hỗn hợp màu đỏ hơi sền sệt.
- Gừng cạo vỏ, rửa sạch rồi xay thật nhuyễn.
Bước 2: Trộn và nấu hỗn hợp gấc
- Cho vào nồi phần gấc đã xay nhuyễn, gừng xay, một chút dầu ăn, 2.5 lít nước lọc, 500 gram mạch nha, 500 gram đường trắng rồi đun với lửa vừa, chú ý đảo thật đều tay cho các nguyên liệu tan hết và tránh bị cháy.
- Khi hỗn hợp gấc đã sôi và nguyên liệu được hòa tan hoàn toàn thì bạn tắt bếp rồi cho thêm 500 gram đậu phộng rang vào và tiếp tục khuấy đều tay.
- Sau đó cho từ từ 2kg bột nếp chín vào nồi hỗn hợp gấc, chú ý khuấy thật đều tay đến khi bột và hỗn hợp gấc hòa quyện hoàn toàn và sánh đặc lại.
Bước 3: Đổ chè lam gấc ra mâm
- Rải một lớp bột gạo nếp vào mâm rồi đổ hỗn hợp chè lam gấc vừa nấu lên trên, dùng chai tròn dàn đều miếng bánh chè lam.
- Sau khoảng 1 – 2 tiếng chè lam sẽ nguội, lúc này tiến hành cắt chè lam thành từng miếng nhỏ vừa ăn.
- Chè lam gấc thành phẩm dẻo ngọt, thơm lừng mùi gừng hòa vị với vị béo bùi của đậu phộng rang và vị ngọt thanh của mạch nha.
- Điều đặc biệt của món chè lam gấc là sử dụng gấc tươi nên có màu đỏ cam tự nhiên đẹp mắt, lại cực kỳ tốt cho sức khỏe.
5.2. Cách nấu chè lam mật
Nếu đã thành công với cách nấu chè lam bằng đường trắng và cách nấu chè lam gấc, bạn hãy thêm một lần vào bếp nếu thử món chè lam mật.
Nguyên liệu làm món chè lam mật cũng rất quen thuộc, vẫn là gạo nếp, gừng tươi, mạch nha, đậu phộng rang và thêm chút đường mật để tạo nên hương vị hấp dẫn của món chè lam mật.
Cũng giống như cách nấu chè làm bằng đường trắng, món chè lam mật được thực hiện theo 3 bước dưới đây:
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
- Gừng rửa sạch, cạo nhỏ đem luộc chín rồi mới cắt sợi hoặc giã nhuyễn.
- Đậu phộng đem rang chín, chà hết vỏ lụa và giã nát.
Bước 2: Nấu đường mật và mạch nha
Bắc chảo lên bếp, vặn lửa nhỏ rồi cho đường mật vào, khuấy cho đến khi tan thì cho mạch nha vào chung. Lưu ý thời gian nấu đường để đường không bị cháy. Sau đó cho gừng đã thái/xay vào.
Bước 3: Trộn bột gạo nếp làm chè lam
Cho một phần bột gạo nếp vào một cái bát con rồi cho phần còn lại vào chảo đường. Cho từ từ từng bát bột gạo nhỏ, khuấy nhẹ tay đường và bột, chú ý để bếp ở lửa nhỏ. Thêm bột cho đến khi hỗn hợp đường bột dẻo, đặc quánh lại, thấy nặng tay thì cho đậu phộng rang vào và tắt bếp.
Bước 4: Đổ chè lam ra mâm
- Rắc một lớp bột gạo nếp vào mâm rồi đổ hỗn hợp ra, dùng cây cán bột hoặc chai thủy tinh lăn qua để chè bánh lam phẳng, dàn đều.
- Đợi chè lam nguội bạn dùng dao hoặc kéo cắt ra và thưởng thức.
6. Ăn nhiều chè lam có béo không?
Có thể bạn chưa biết, giá trị dinh dưỡng trong 100 gram chè lam tương đương với một bát cơm trắng.
Ăn chè lam thường xuyên chắc chắn dẫn đến tình trạng tăng cân mất kiểm soát bởi nguyên liệu chính của món này là tinh bột cùng đường và chất béo. Các chất kể trên đều thuộc nhóm chất cần hạn chế trong một thực đơn giảm cân lành mạnh, đặc biệt là những ai đang giảm cân giữ dáng.
Lời khuyên cho bạn là hãy ăn chè lam một cách hợp lý với lượng vừa phải nếu không muốn tăng cân.
7. Những ai không nên ăn chè lam?
Để đảm bảo sức khỏe, duy trì vóc dáng và cân nặng, những nhóm người dưới đây cần đặc biệt lưu ý khi sử dụng món chè lam:
- Người thừa cân, béo phì: Chè lam chứa khá nhiều calo cộng thêm lượng calo của các nguyên liệu khác làm nên món ăn này. Do đó, nếu đang muốn giảm cân hoặc bạn đang bị béo phì thì nên tránh xa món chè lam.
- Bệnh nhân tiểu đường: Thành phần chính của chè lam là gạo nếp và đường. Người bệnh tiểu đường ăn quá nhiều chè lam thì đường huyết sau bữa ăn sẽ tăng nhanh chóng và không thể kiểm soát được.
Cách nấu chè lam bằng đường trắng khá đơn giản, không hề làm khó bạn, cách nấu chè lam gấc, chè lam mật cũng thật dễ dàng… Hãy vào bếp và trổ tài nấu nướng để chiêu đãi cả gia đình món chè lam bình dị mang đậm dấu ấn quê hương.
