Sữa chua là một chế phẩm được làm từ sữa bằng cách cho vi khuẩn lên men sữa. Vậy những công dụng của sữa chua đến sức khỏe của mỗi người như thế nào? Đâu là thời điểm vàng để ăn thực phẩm này?
1. Giá trị dinh dưỡng của sữa chua
Công dụng của sữa chua trong việc cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể. Đây cũng là nguồn dinh dưỡng tốt nhất từ tự nhiên. Qua quá trình lên men sữa chua sẽ được bổ sung thêm các vi khuẩn có lợi cho đường ruột cụ thể:
- Canxi: Có thể nói đây là một khoáng chất cần thiết cho sức khỏe của xương, răng và cơ bắp.
- Protein: Trong sữa chua có một nguồn protein lớn. Một hũ sữa chua 240g có thể cung cấp khoảng 10g protein, tương đương với 20% nhu cầu protein hàng ngày của người trưởng thành.
- Vitamin D: Sữa chua là một nguồn cung cấp vitamin D tốt. Vitamin D cần thiết cho sự hấp thụ canxi. Một hũ sữa chua 240g có thể cung cấp khoảng 10% nhu cầu vitamin D hàng ngày của người trưởng thành.
- Probiotics: Sữa chua chứa các vi khuẩn probiotic, là những vi khuẩn có lợi cho đường ruột.
- Chất béo: Trong sữa chua chứa 400 loại chất béo nhờ vào các loại chất có trong nguyên liệu làm ra thực phẩm này. Ngoài ra, chất béo trong sữa chua cung còn cung cấp tới 400 loại axit béo khác.
- Carbohydrate: Sữa chua chứa carbohydrate, chủ yếu là đường lactose. Lactose là một loại đường tự nhiên có trong sữa. Một số loại sữa chua có thêm đường hoặc các chất làm ngọt khác.
Lưu ý: Thành phần dinh dưỡng cụ thể của sữa chua phụ thuộc vào loại sữa chua và cách chế biến. Sữa chua nguyên kem có hàm lượng chất béo cao hơn sữa chua không béo hoặc ít béo. Sữa chua có đường có hàm lượng carbohydrate cao hơn sữa chua không đường.
Sữa chua là một thực phẩm lành mạnh, có thể được bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày. Sữa chua có thể được ăn trực tiếp, hoặc dùng làm món tráng miệng, món khai vị hoặc bữa ăn nhẹ. Sữa chua cũng có thể được sử dụng trong các món ăn nấu chín, chẳng hạn như súp, salad và bánh nướng.
2. Những công dụng của sữa chua đối với sức khỏe
Sữa chua là sản phẩm của quá trình lên men từ lactic sữa, đây là một loại lợi khuẩn rất tốt cho sức khỏe. Chính vì vậy, chúng là thực phẩm được nhiều gia đình yêu thích. Sữa chua màu trắng, dẻo có vị chua ngọt và hương thơm đặc trưng, hiện nay người ta đã sáng tạo thêm các hương vị cũng như kết hợp một số nguyên liệu mang đến sự lạ miệng cho người dùng. Đặc biệt, nhiều nghiên cứu chứng minh sữa chua còn mang lại rất nhiều lợi ích to lớn cho sức khỏe.
2.1. Hỗ trợ tăng cường trao đổi chất
Công dụng của sữa chua đến sức là cung cấp lượng protein cho cơ thể nó sẽ hỗ trợ quá trình trao đổi chất bằng cách tăng mức tiêu hao năng lượng và giảm lượng calo hấp thụ vào cơ thể. Trung bình 1 hũ sữa chua 240g cung cấp khoảng 10g protein. Cung cấp 20% protein hàng ngày của người trưởng thành. Protein trong sữa chua là protein hoàn chỉnh, nghĩa là nó cung cấp tất cả chín axit amin thiết yếu mà cơ thể không thể tự tổng hợp.
2.2. Công dụng của sữa chua trong hỗ trợ tiêu hóa
Sữa chua có tác dụng trong việc hỗ trợ hệ tiêu hóa vì nó chứa các vi khuẩn probiotic, là những vi khuẩn có lợi cho đường ruột. Probiotics có thể giúp:
- Tăng cường khả năng tiêu hóa: Sữa chua có rất nhiều vi khuẩn có lợi cho đường ruột. Probiotics có trong sữa chua sẽ giúp tiêu hóa thức ăn và hấp thụ các chất dinh dưỡng tốt hơn.
- Giảm táo bón: Probiotics có thể giúp tăng cường nhu động ruột, từ đó giúp giảm táo bón.
- Giảm tiêu chảy: Ăn sữa chua giúp bổ sung lợi khuẩn, cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, từ đó giúp giảm tiêu chảy.
- Giảm nguy cơ viêm ruột: Probiotics có thể giúp giảm viêm trong đường ruột, từ đó giúp giảm nguy cơ viêm loét dạ dày.
- Giảm rối loạn đại tràng: Lợi khuẩn Bifidobacterium và Lactobacillus có trong sữa chua làm giảm triệu chứng khó chịu của hội chứng ruột kích thích.
2.3. Giúp tăng cường hệ thống miễn dịch
Một trong những công dụng của sữa chua là giúp cơ thể tăng cường hệ miễn dịch nhờ các lợi khuẩn có lợi trong sữa như:
- Kích thích kháng thể: Các lợi khuẩn có trong sữa chua có thể giúp kích thích sản xuất các kháng thể IgA, IgG và IgM giúp phòng tránh một số bệnh như: virus, vi khuẩn, ký sinh trùng….Không chỉ vậy, lợi khuẩn trong sữa chua có thể giúp tăng cường hoạt động của các tế bào miễn dịch như bạch cầu, tế bào T và tế bào B, giúp cơ thể tiêu diệt các tác nhân gây bệnh.
- Tăng cường sản xuất các cytokine: Đặc biệt sữa chua giúp tăng khả năng miễn dịch cho cơ thể nhờ các lợi khuẩn trong loại thực phẩm này có thể giúp tăng cường khả năng sản xuất các cytokine, bảo vệ hệ miễn dịch cho cơ thể để chống lại các tác nhân gây bệnh hiệu quả hơn.
2.4. Công dụng của sữa chua đối với sức khoẻ tim mạch
Sữa chua thường được làm từ sữa nguyên kem, có chứa chất béo bão hòa. Tuy nhiên, chất béo bão hòa trong sữa chua là chất béo bão hòa lành mạnh, có thể giúp tăng cholesterol HDL (cholesterol tốt) và giảm cholesterol LDL (cholesterol xấu). Loại sữa này là nguồn cung cấp canxi dồi dào. Canxi là một khoáng chất quan trọng cho sức khỏe tim mạch, giúp xương chắc khỏe và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Sữa chua cũng là một nguồn cung cấp magie dồi dào, đây là một khoáng chất quan trọng cho sức khỏe tim mạch, giúp điều hòa nhịp tim và giảm huyết áp. Nhờ lượng kali có sẵn trong sữa chua giúp bạn điều hòa huyết áp được tốt hơn. Đặc biệt thực phẩm này cũng chứa nhiều probiotics, là những vi khuẩn sống có lợi cho sức khỏe. Probiotics có thể giúp giảm viêm, giảm huyết áp và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
2.5. Tăng cường sức khỏe hệ xương khớp
Một trong những công dụng của sữa chua là giúp tăng cường sức khỏe của xương khớp. Sữa chua là một nguồn cung cấp canxi dồi dào. Nó cũng là một khoáng chất cần thiết cho sức khỏe xương khớp, giúp xương chắc khỏe và ngăn ngừa loãng xương. Đặc biệt Vitamin D sẽ giúp cơ thể hấp thụ canxi hiệu quả hơn nhờ nguồn cung cấp vitamin D dồi dào có sẵn trong sản phẩm.
Đặc biệt Phosphor có rất nhiều trong sữa chua. Đây là một khoáng chất khác cần thiết cho sức khỏe xương khớp, cộng thêm Magie giúp xương chắc khỏe và ngăn ngừa loãng xương.
2.6. Lợi ích của sữa chua trong việc kiểm soát cân nặng
Có thể bạn chưa biết công dụng của sữa chua trong việc kiểm soát cân nặng. Protein trong sữa chua là một chất dinh dưỡng quan trọng giúp bạn cảm thấy no lâu hơn, khiến bạn ăn ít đi rất tốt cho việc giảm cân. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người ăn bữa sáng với sữa chua có xu hướng ăn ít calo hơn trong ngày.
Nếu bạn không muốn nạp quá nhiều calo vào trong người thì sữa chua là một lựa chọn thay thế lành mạnh cho các món ăn nhẹ hoặc món tráng miệng nhiều calo khác. Một hộp sữa chua nguyên kem 200gr chỉ chứa khoảng 150 calo. Các lợi khuẩn có sẵn trong sữa chua còn được gọi là probiotics, là những vi khuẩn sống có lợi cho sức khỏe. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các lợi khuẩn có thể giúp giảm cân bằng cách tăng cường trao đổi chất và giảm cảm giác thèm ăn. Để sữa chua phát huy tối đa tác dụng trong việc kiểm soát cân nặng, bạn nên chọn sữa chua nguyên chất, không đường hoặc ít đường. Bạn cũng nên tránh các loại sữa chua có thêm nhiều đường, kem hoặc chất béo.
Thành phần dinh dưỡng cụ thể của sữa chua phụ thuộc vào loại sữa chua và cách chế biến. Sữa chua nguyên kem có hàm lượng chất béo cao hơn sữa chua không béo hoặc ít béo. Sữa chua có đường có hàm lượng carbohydrate cao hơn sữa chua không đường. Sữa chua Hy Lạp có hàm lượng protein cao hơn sữa chua thông thường.
2.6. Sữa chua giúp tẩy tế bào chết cho da
Trong sữa chua có chứa axit lactic giúp loại bỏ các tế bào da chết. Giúp tẩy da chết và làm sáng da tự nhiên. Không chỉ vậy nó còn ngăn ngừa mụn, làm giảm sự xuất hiện của các dấu hiệu lão hóa. Với những tác dụng trên, sữa chua là một nguyên liệu tự nhiên an toàn, hiệu quả để tẩy tế bào chết cho da. Sữa chua phù hợp với mọi loại da, kể cả da nhạy cảm.
2.7. Mẹo trị mụn bằng sữa chua
Ngoài những công dụng của sữa chua kể trên, nó còn là một nguyên liệu tự nhiên có nhiều công dụng tốt cho da, bao gồm cả trị mụn. Chúng tôi gợi ý cho bạn một số mẹo trị mụn bằng sữa chua như sau:
- Đắp mặt nạ sữa chua: Đây là cách trị mụn bằng sữa chua đơn giản và hiệu quả nhất. Bạn chỉ cần rửa mặt sạch, thoa một lớp sữa chua không đường lên da mặt, sau đó để yên trong khoảng 15-20 phút rồi rửa sạch lại với nước. Bạn có thể áp dụng cách này 2-3 lần/tuần để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Rửa mặt bằng sữa chua: Bạn có thể thay thế sữa rửa mặt bằng sữa chua không đường để làm sạch da mặt. Bạn chỉ cần thoa sữa chua lên da mặt, massage nhẹ nhàng trong khoảng 1 phút rồi rửa sạch lại với nước.
- Trộn sữa chua với các nguyên liệu khác: Bạn có thể kết hợp sữa chua với các nguyên liệu khác như mật ong, chanh, bột nghệ,… để tăng hiệu quả trị mụn. Ví dụ, bạn có thể trộn 1 thìa sữa chua với 1 thìa mật ong để tạo thành hỗn hợp trị mụn và dưỡng ẩm da.
Tuy nhiên để đạt được hiệu quả trị mụn từ sữa chua cần chú ý các vấn đề sau:
- Nên chọn sữa chua không đường hoặc ít đường để tránh gây kích ứng da.
- Nếu da bạn nhạy cảm, bạn nên test thử sữa chua lên một vùng da nhỏ trước khi sử dụng để xem có bị kích ứng hay không.
- Bạn không nên đắp mặt nạ sữa chua quá lâu, vì có thể khiến da bị khô.
- Ngoài ra, bạn cũng cần chú ý kết hợp chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học để trị mụn hiệu quả, bao gồm:
- Uống đủ nước
- Bổ sung trái cây, rau xanh và các thực phẩm giàu vitamin C, E
- Hạn chế ăn đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ ăn chế biến sẵn
- Ngủ đủ giấc
- Không thức khuya
- Tránh căng thẳng, stress
4. Ăn sữa chua hàng ngày có tốt không?
Không thể phủ nhận những công dụng của sữa chua là rất tốt cho sức khỏe. Được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, bạn chỉ nên ăn một lượng sữa chua vừa phải từ 250 – 500 gram/ngày. Tương đương với 1 – 2 hộp sữa chua/ngày.
Nếu bạn ăn sữa chua quá nhiều vượt mức cho phép ở trên sẽ làm cho cơ thể bạn cảm thấy đầy hơi, đau bụng, buồn nôn, khó tiêu thậm chí dẫn đến tiêu chảy. Không chỉ vậy, khi ăn sữa chua quá mức, sẽ dẫn đến nguy cơ béo phì bởi trong sữa chua vẫn chứa một hàm lượng đường nhất định.
5. Nên ăn sữa chua khi nào tốt nhất?
Để phát huy hết những công dụng của sữa chua kể trên, bạn nên lựa chọn thời điểm ăn hợp lý để đạt được hiệu quả cao nhất.
Ăn sữa chua vào bữa sáng: Nếu bạn đang muốn giảm cân, hãy lựa chọn ăn sữa chua nguyên chất, không đường hoặc ít đường kết hợp với các loại trái cây tươi, chẳng hạn như chuối, táo, hoặc các loại quả mọng khác.
Ăn sữa chua sau bữa chính khoảng 1 – 2 giờ đồng hồ: Bạn có thể ăn sữa chua sau bữa ăn từ 1-2 tiếng. Đây là thời điểm dịch vị dạ dày đã loãng ra, độ pH trong dạ dày sẽ là môi trường thích hợp để lợi khuẩn phát triển tốt nhất, đem lại những lợi ích không ngờ cho sức khỏe.
Ăn sữa chua vào buổi chiều: Bởi hàm lượng tyrosine có trong sữa chua sẽ giúp bạn loại bỏ căng thẳng và mệt mỏi sau một ngày dài làm việc. Đặc biệt, hàm lượng vitamin B chứa trong sữa chua có tác dụng chống lại các tia bức xạ do các thiết bị điện tử gây ra sau 8 tiếng làm việc mệt mỏi.
Ăn sữa chua vào buổi tối: Một trong những công dụng của sữa chua là giúp cải thiện hệ tiêu hóa vì thế bạn nên ăn chúng vào bữa tối. Tuy nhiên hãy lựa chọn sữa chua nguyên chất, không đường. Nếu bạn không ăn được sữa chua không đường có thể chọn loại ít đường và kết hợp chúng với các loại hạt như hạt chia hoặc hạt hạnh nhân.
6. Tác hại của sữa chua khi ăn quá nhiều
Tuy công dụng của sữa chua đến sức khỏe là không thể phủ nhận. Nhưng nếu bạn ăn quá nhiều sữa chua có thể ảnh gây ra một số tình trạng:
- Đầy bụng, khó tiêu: Trong sữa chua có chứa lactose, một loại đường khó tiêu hóa đối với một số người. Nếu ăn quá nhiều sữa chua, có thể gây đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn, tiêu chảy.
- Tăng cân: Ngoài sữa chua không đường thì các loại khác thường chứa nhiều đường, đặc biệt là sữa chua có hương vị. Nếu ăn quá nhiều sữa chua có thể làm tăng cân.
- Dị ứng: Sữa chua chứa protein sữa, là một trong những nguyên nhân gây dị ứng phổ biến. Nếu bạn bị dị ứng sữa, không nên ăn sữa chua.
- Làm giảm hấp thu sắt và kẽm: Sữa chua có thể làm giảm hấp thu sắt và kẽm, đặc biệt là ở trẻ em.
- Tăng nguy cơ mắc bệnh thận: Sữa chua có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận ở những người có tiền sử bệnh thận.
Xem thêm:
Mẹ Bầu Ăn Sữa Chua Được Không: Đừng Chủ Quan Kẻo Hại Cả Thai Kỳ
3 Cách Làm Sữa Chua Đánh Đá Tại Nhà NGON – BỔ – RẺ Chuẩn Nhà Hàng
7. Lưu ý khi ăn sữa chua tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe
Không nên ăn sữa chua đói: Khi đói, dạ dày tiết ra một lượng lớn axit tiêu diệt các vi khuẩn có lợi trong sữa chua. Vì thế sẽ làm giảm công dụng của sữa chua với sức khỏe.
Không hâm nóng hoặc đông cứng sữa chua: Hâm nóng hoặc đông lạnh sữa chua sẽ khiến cho các lợi khuẩn trong sữa chua biến mất, lợi ích của sữa chua theo đó cũng không còn. Bởi vậy chỉ nên ăn sữa chua ở nhiệt độ thường và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh.
Ưu tiên ăn sữa chua nguyên chất: Vì nó chứa nhiều dưỡng chất hơn so với các loại sữa chua có chứa đường và hương liệu. Đặc biệt, với những người đang có ý định giảm cân thì chỉ nên ăn sữa chua ít đường hoặc không đường.
8. Những trường hợp không nên ăn sữa chua
Tuy công dụng của sữa chua với sức khỏe con người rất lớn nhưng một số trường hợp sau không nên ăn sữa chua:
- Người bị dị ứng sữa: Sữa chua chứa protein sữa, là một trong những nguyên nhân gây dị ứng phổ biến. Nếu bạn bị dị ứng sữa, không nên ăn sữa chua.
- Người mắc bệnh tiểu đường: Sữa chua thường chứa nhiều đường, đặc biệt là sữa chua có hương vị. Nếu bạn mắc bệnh tiểu đường, nên hạn chế ăn sữa chua.
- Người mắc bệnh thận: Sữa chua có chứa canxi, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận ở những người có tiền sử bệnh thận.
- Người bị sỏi thận: Sữa chua có chứa oxalat, một chất có thể làm tăng nguy cơ mắc sỏi thận.
- Người bị bệnh Crohn: Sữa chua có thể gây kích ứng đường tiêu hóa ở những người mắc bệnh Crohn.
- Người bị viêm loét dạ dày tá tràng: Sữa chua có tính axit, có thể gây kích ứng dạ dày ở những người mắc viêm loét dạ dày tá tràng.
Công dụng của sữa chua đến sức khỏe kể trên là không thể phủ nhận. Sữa chua có thể được ăn trực tiếp, hoặc dùng làm món tráng miệng, món khai vị hoặc bữa ăn nhẹ tuỳ theo nhu cầu của mỗi người. Tuy nhiên, khi thưởng thức bạn cần lưu ý sử dụng đúng cách và đúng thời điểm để tận dụng tối đa được lợi ích của sữa chua, đồng thời hạn chế một số tác dụng phụ không mong muốn,